در حالی که مرتضی بختیاری رئیس کمیته امداد امام خمینی از افزایش مراجعات به کمیته امداد در سال جاری خبر داده است، یکی از نمایندگان تهران در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت که «باید اقلام اولیه مورد نیاز طبقات محروم جامعه مانند زمان جنگ توزیع شود.» وی مقامهای رسمی کشور را به طفره رفتن از مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم متهم کرده است.
غلامحسین رضوانی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان این که «اگر گفته میشود در شرایطی به سر میبریم که از جنگ تحمیلی بدتر است» یعنی به صراحت گفته شده است که «باید حتما برای تأمین حداقل معیشت مردم چاره کنند و از مواردی مانند این که آمادگی لازم نیست و از طفره رفتن دست بردارند.» وی در ادامه گفت که روز به روز مشکلات معیشتی مردم بیشتر میشود . واینکه «امروز با صراحت تمام میگویم بیایم مانند زمان جنگ حداقل مواد اولیه لازم را مانند قند و شکر، گوشت، روغن، برنج و غیره را برای طبقات متوسط و پائین جامعه تأمین کنیم و با قیمت مناسب در اختیارشان قرار دهیم.»
این گفتههای آقای رضوانی در حالی مطرح شده است که مرتضی بختیاری رئیس کمیته امداد امام خمینی نیز از افزایش مراجعات به کمیته امداد امام خمینی سخن گفته است: در ایام کرونا افرادی که در مشاغلی مانند کارگری و دستفروشی فعالیت میکردند و بیمه نبودند با مشکلات بسیاری مواجه شدند و ما در این بخش به صورت موردی مراجعاتمان نسبت به سال قبل قابل مقایسه نیست و مراجعههای بسیار زیادی داشتیم.
استفاده از لفظ آقای رضوانی در خصوص طفره رفتن در مورد مشکلات معیشتی مردم در ایران در واقع اشاره به گفتههای حسن روحانی رئیس دولت در خصوص گشایش اقتصادی در هفتههای آینده و واکنش محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی به گفتههای رئیس جمهور ایران است. در هفته گذشته رئیس جمهور ایران از گشایش اقتصادی خبر داد که طی هفتههای پیش رو اتفاق خواهد افتد. مشاوران حسن روحانی از جمله حسامالدین آشنا نیز در حساب شخصی توییترخود نوشت: «مردم صبر کنند و بعد از رونمایی از این گشایش اقتصادی تصمیمهای اقتصادی خود را بگیرند.» آقای قالیباف در واکنشی تند به حسن روحانی گفته بود: «نباید توقع حل مشکلات را در هفته و ماه داشت.» حال نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی با اشاره به بحث مطروحه در خصوص «گشایش اقتصادی» وعده داده شده توسط رئیس جمهور ایران گفته است: «با توجه به شرایطی که وجود دارد و مشاهده میکنیم روز به روز مشکلات معیشتی مردم بیشتر میشود و از سوی دیگر حتی حداقل توجه به این موضوع نمیشود، بهترین و عاقلانهترین راه این است که برای تأمین نیازهای اساسی مردم تمهیداتی اندیشیده شود.»
نماینده تهران در مجلس با بیان این که «به جای اختصاص مقدار زیادی ارز برای کالاهای اساسی» باید «کالاهای اساسی در اختیار مردم قرار بگیرد» همچنین توضیح داده است: «نباید اعلام کنند که اگرچه کالا با ارز 4200 تومانی تهیه شده است اما تورم بالاتر از کالاست، این حرفها درست نیست.»
اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور در روزهای گذشته صراحتا مخالفت خود را با طرح کوپنی شدن کالاهای اساسی و توزیع کالاها بین مردم اعلام کرد و گفت: «ما تا این لحظه با کالابرگ موافق نیستیم؛ علت هم این است که کالابرگ به این معناست که دولت باید خود تأمینکننده و توزیعکننده باشد و کالا را به اقصی نقاط کشور برساند.»
آقای رضوانی با اشاره به این گفتههای اسحاق جهانگیری عنوان کرده است: «مسلم است که دولت به چنین چیزی اعتقاد ندارد؛ چرا که اگر دولت درد مردم را درک کرده باشد به کالابرگ اعتقاد پیدا میکند.» به نظر میرسد اختلاف نظر در خصوص نحوه رسیدگی به شرایط اقتصادی و معیشتی مردم در ایران گرفتار چند سلیقگی و تصیمات غیر همراستا شده است.
روز یکشنبه 29 تیرماه در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی ایران، طرح یکفوریتی تامین کالاهای اساسی به تصویب رسید. در صورت تصویب این طرح، تخصیص ارز یارانهای برای تامین کالاهای اساسی از دستور کار دولت خارج میشود و با ارائه کالاهای اساسی با قیمت آزاد، دولت موظف میشود برای تامین کالاهای اساسی اقشار ضعیف و دهکهای پایین جامعه، کالابرگ (کوپن) یا کارت الکترونیکی بین مردم توزیع کند. طبق مصوبات قبلی دولت، 25 کالای مصرفی و مواد اولیه که تاکنون شامل تخصیص ارز 4200 تومانی بود، به احتمال زیاد باید با تغییرات محدود، به صورت کالابرگ الکترونیکی توزیع شوند. «برنج، گوشت قرمز، مرغ، تخممرغ، شکر، روغن، عدس، لپه، نخود، لوبیا، چای» از جمله کالاهای مصرفی هستند که پیشتر نیز از سال 98 احتمال میرفت به صورت کالابرگ الکترونیک توزیع شوند.
در این طرح که 81.8 درصد نمایندگان مجلس به یک فوریت آن رای مثبت دادند، درج شده بود که: «شرایط اقتصادی کشور موجب بروز مشکلات فراوانی برای دهکهای پایین درآمدی جهت گذران زندگی و دسترسی به کالاهای اساسی شده است.»
در روزهای گذشته رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور با اعلام خبر اصلاح نظام یارانه در اصلاحیه ساختار بودجه، گفت: «حمایت معیشتی ناشی از افزایش نرخ بنزین را به 60 میلیون نفری که فکر میکردیم نیازمندترند، تاکنون ارائه دادهایم.» این گفتههای محمدباقر نوبخت نشان از شناسایی قطعی 60 میلیون شهروند ایرانی نیازمند دریافت یارانه در این کشور داشت؛ شهروندانی که با افزایش نرخ بنزین در کشور، «نیازمندتر» شدهاند. آمار ارائه شده توسط آقای نوبخت نشاندهنده این بود که بیش از ۷۰ درصد مردم ایران برای گذران زندگی نیازمند حمایت مالی هستند. به این معنا که از هر ده نفر ایرانی هفت نفر فقیرتر شدهاند.
در اردیبهشت ماه و همزمان با شیوع اوج کرونا در این کشور مرکز پژوهشهای مجلس در ایران اعلام کرد: «با توجه به شرایط کرونا، بین دو میلیون و 870 هزار نفر تا شش میلیون و 431 هزار نفر بیکار خواهند شد.» در گزارش مجلس مشخصا درج شد بود که مردم در سال 99 فقیرتر میشوند. حال با گذشت چهار ماه از گزارش مرکز پژوهشهای مجلس رییس کمیته امداد امام خمینی نیز با اشاره به افزایش مراجعان به کمیته امداد به «ایلنا» میگوید که بیشتر این افراد درشغلهایی مثل کارگری و دستفروشی فعالیت میکردند و این نشاندهنده ضعیفتر شدن دهکهای پایین جامعه در ایران است.
بحرانهای مالی ایران در سالهای 97 و 98 و به واسطه تحریمها و شرایط سیاسی و اقتصادی مرتبط به آنها دو سال سخت را برای مردم در این کشور به دنبال داشت و مجلس در گزارش تحقیقی خود پیشبینی کرد که حتی سال 99 نیز سال دشوارتری نسبت به دو سال قبلتر خود خواهد بود. کاهش تقاضا در بخش خدمات و در پی آن بیکاری بازه نیروی انسانی35 تا 37 سال میتواند در گسترش فقر در این کشور اثرگذار باشد. همچنین مجلس پیشبینی کرده بود دهکهای پایین درآمدی، در سال 99 بیشتر صدمه خواهند دید. زلزلهای که پسلرزههای آن دارند قربانی میگیرند.
