در سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵، کانادا مجموعاً ۸۳۴,۰۱۰ درخواست اقامت موقت را تأیید کرد؛ رقمی قابل توجه که شامل مجوزهای تحصیلی، کاری و ویزاهای توریستی می‌شود. این افزایش چشمگیر بیانگر تعهد مستمر کانادا به جذب استعدادهای بین‌المللی و گردشگران خارجی است.
با این حال، این موج ورود با یک چالش همراه است: در حالی که کانادا از ورود موقت افراد جدید استقبال می‌کند، برخی از ساکنان فعلی با زمان‌های طولانی پردازش و حتی دستورهای خروج از کشور مواجه هستند؛ مسئله‌ای که تضادها و فشارهای موجود در نظام مهاجرتی کانادا را برجسته می‌سازد.
جزئیات آمار مهاجرتی کانادا در سال ۲۰۲۵
بر اساس داده‌های منتشرشده توسط اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا (IRCC)، از ژانویه تا مارچ ۲۰۲۵، تعداد بی‌سابقه‌ای از درخواست‌ها مورد تأیید قرار گرفته‌اند. این آمار نشان‌دهنده جایگاه برجسته کانادا در زمینه تحصیل، اشتغال و گردشگری در سطح جهان است.
تفکیک مجوزهای که صادرشدند به تفکیک نوع اقامت موقت:
مجوز تحصیلی (Study Permits):
تعداد ۹۶,۰۱۵ مجوز صادر شده است. این مجوزها برای دانشجویان بین‌المللی که در مؤسسات آموزشی معتبر (DLIs) تحصیل می‌کنند صادر می‌شود. بسیاری از دارندگان این مجوزها پس از پایان تحصیل، از طریق برنامه‌هایی مانند PGWPP (مجوز کار پس از فارغ‌التحصیلی)، مسیر اقامت دائم را دنبال می‌کنند.
مجوز کار (Work Permits):
تعداد ۱۸۶,۸۰۵ مجوز، عمدتاً از طریق برنامه‌های نیروی کار خارجی موقت (TFWP) و برنامه تحرک بین‌المللی (IMP) صادر شده‌اند. این مجوزها پاسخ‌گوی نیازهای بازار کار در بخش‌هایی مانند سلامت، کشاورزی و فناوری هستند.
ویزای توریستی (Visitor Visas):
تعداد ۲۷۳,۹۹۰ ویزا صادر شده که نشان‌دهنده جذابیت کانادا به‌عنوان مقصد گردشگری و سفرهای خانوادگی و تجاری است. این ویزاها برای اتباع کشورهایی که نیاز به ویزای ورود دارند صادر می‌شوند.
بررسی بیش از ۱.۳ میلیون درخواست در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵
در همین بازه زمانی، IRCC بیش از ۱,۳۷۰,۴۰۰ درخواست اقامت موقت (شامل تمدیدها) را بررسی کرد.
با این حال، تمامی این درخواست‌ها مورد تأیید قرار نگرفته‌اند. این اختلاف بین درخواست‌های که بررسی شدند و تأییدشدند، نشان از فرآیندهای غربالگری دقیق دارد که براساس قانون حمایت از مهاجرت و پناهندگان (IRPA) انجام می‌شود.
پیامدهای مهاجرت موقت بر اقتصاد و تصویر جهانی کانادا
افزایش چشمگیر ورود موقت به کانادا، اگرچه به تقویت اقتصاد و پر کردن خلأهای بازار کار کمک می‌کند، اما در عین حال نیازمند مدیریت متعادل منابع، زیرساخت‌ها و سیستم اداری مهاجرت است. توجه به این نکات برای حفظ اعتبار بین‌المللی و پایداری اجتماعی کشور اهمیت بسزایی دارد.
تنوع ملیت متقاضیان اقامت موقت در کانادا بازتابی از چندفرهنگی بودن و باز بودن جامعه این کشور است. داده‌های اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا (IRCC) از ژانویه تا مارچ ۲۰۲۵ نشان می‌دهد که ۱۰ کشور برتر مبدأ درخواست‌های اقامت موقت عبارت‌اند از:
هند – ۳۸۲,۰۵۵ درخواست
هند همچنان در صدر جدول قرار دارد؛ بخش قابل‌توجهی از این درخواست‌ها شامل مجوزهای تحصیلی و کاری است. جمعیت بزرگ دانشجویی و نیروی کار متخصص هند، به‌ویژه در بخش‌های فناوری و سلامت، به‌دنبال فرصت‌های شغلی و آموزشی در کانادا هستند.
نیجریه – ۱۰۴,۸۳۵ درخواست
افزایش قابل‌توجه علاقه به تحصیل و کار در استان‌هایی مانند انتاریو و بریتیش کلمبیا، این کشور آفریقایی را در رتبه دوم قرار داد.
چین – ۱۰۰,۸۹۰ درخواست
بیشتر متقاضیان چینی در چارچوب برنامه دانشجویان بین‌المللی و همچنین در حوزه گردشگری به کانادا مراجعه کرده‌اند.
مکزیک – ۵۹,۳۰۵ درخواست
ارتباطات اقتصادی قوی و مشارکت در برنامه‌های فصلی مانند برنامه نیروی کار خارجی موقت (TFWP) موجب رشد درخواست‌ها از مکزیک شد.
ایران – ۴۹,۷۳۵ درخواست
ایرانی‌ها با هدف تحصیل و اشتغال در حوزه‌های دانشگاهی و اقتصادی، جایگاه پنجم را به خود اختصاص داده‌اند.
فیلیپین – ۴۸,۴۳۰ درخواست
بسیاری از متقاضیان فیلیپینی از طریق مجوزهای کاری در بخش‌های مراقبت و هتلداری وارد کانادا می‌شوند.
اوکراین – ۳۳,۱۱۰ درخواست
در پی حمایت‌های موقت دولت کانادا از شهروندان اوکراینی از طریق برنامه Canada-Ukraine Transitional Assistance Initiative (CUTAI)، درخواست‌ها از این کشور افزایش یافت.
پاکستان – ۳۱,۳۵۵ درخواست
ترکیبی از دانشجویان و نیروی کار پاکستانی به تنوع بازار کار کانادا کمک می‌کند.
کلمبیا – ۲۷,۱۶۵ درخواست
اکثراً در گروه‌های ویزای تحصیلی و کاری قرار دارند.
بنگلادش – ۲۷,۰۸۰ درخواست
رشد تعداد دانشجویان و نیروی کار موقت بنگلادشی در سال ۲۰۲۵ مشهود بود.
این آمار نشان‌دهنده جذابیت جهانی کانادا است؛ متقاضیان از آسیا، آفریقا، آمریکای لاتین و اروپا نقش مؤثری در افزایش درخواست‌های اقامت موقت ایفا کرده‌اند.
علاوه بر جنبه‌های اقتصادی، این داده‌ها گویای تلاش‌های انسان‌دوستانه کانادا در حمایت از کشورهایی مانند اوکراین نیز هستند.
تناقض مهاجرتی: پذیرش گسترده در کنار اخراج‌ها و سخت‌گیری‌ها
در حالی که کانادا با آغوش باز از هزاران متقاضی اقامت موقت استقبال می‌کند، همزمان با چالش‌هایی در مدیریت ساکنان فعلی روبه‌روست. IRCC اعلام کرده که قصد دارد سهم اقامت‌های موقت را تا سال ۲۰۲۶ به ۵ درصد از جمعیت کشور کاهش دهد.
این هدف با اجرای دقیق‌تر قوانین، سخت‌گیری در شرایط ویزا، و حتی صدور دستور خروج برای برخی از ساکنان همراه است—به‌ویژه افرادی که مدت مجوز آن‌ها به پایان رسیده یا قوانین را نقض کرده‌اند (مانند کار یا تحصیل بدون مجوز معتبر).
بروزرسانی مقررات حمایت از مهاجران در فوریه ۲۰۲۵ به مأموران IRCC و سازمان مرزبانی کانادا (CBSA) اجازه داده است تا در صورت تقلب، عدم پذیرش یا عدم خروج به‌موقع، مجوزهای موقت (TRV، eTA، مجوز کار و تحصیل) را لغو کنند.
این تضاد میان سیاست‌های استقبال‌کننده و اقدامات نظارتی سخت‌گیرانه، روایت پیچیده‌ای را ایجاد کرد:
-
از یک‌سو، کانادا با جذب نیروی متخصص، دانشجویان و گردشگران به دنبال تقویت اقتصاد و تنوع فرهنگی خود است.
-
از سوی دیگر، با اعمال قوانین سخت‌گیرانه، سعی دارد اعتبار و یکپارچگی نظام مهاجرتی خود را حفظ کند.
این وضعیت، به‌ویژه برای افرادی که قصد تبدیل اقامت موقت به اقامت دائم را دارند، می‌تواند احساس نااطمینانی و نگرانی ایجاد کند.
تغییرات سیاستی و تأثیرات اقتصادی مهاجرت موقت به کانادا
برنامه سطوح مهاجرتی کانادا برای سال‌های ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۷ که در تاریخ ۲۴ اکتبر ۲۰۲۴ منتشر شد، نقطه عطفی در سیاست‌های مهاجرتی این کشور به شمار می‌رود؛ چرا که برای اولین بار هدف‌گذاری مشخصی برای مهاجران موقت در نظر گرفته شده است.
طبق این برنامه، سقف ورود مهاجران موقت به شرح زیر تعیین شده است:
-
۶۷۳,۶۵۰ نفر در سال ۲۰۲۵
-
۵۱۶,۶۰۰ نفر در سال ۲۰۲۶
-
۵۴۳,۶۰۰ نفر در سال ۲۰۲۷
این آمار شامل گردشگران کوتاه‌مدت و کارگران فصلی نمی‌شود و تمرکز اصلی بر دارندگان مجوزهای تحصیلی و کاری است.
هدف از این تغییرات، واکنش به بحران مسکن، فشارهای بازار کار، و نگرانی‌های عمومی درباره افزایش سطح مهاجرت است.
نقش کلیدی مهاجران موقت در اقتصاد کانادا
مهاجران موقت، به‌ویژه دانشجویان بین‌المللی و نیروی کار خارجی، نقش کلیدی در رشد اقتصادی کانادا ایفا می‌کنند:
-
دانشجویان خارجی میلیاردها دلار از طریق شهریه و هزینه‌های زندگی وارد اقتصاد می‌کنند.
-
کارگران موقت شکاف‌های بحرانی در بخش‌هایی مانند سلامت، کشاورزی و ساخت‌وساز را پر می‌کنند.
-
گردشگران نیز با افزایش مصرف، اقتصاد محلی و صنعت گردشگری را تقویت می‌کنند.
با این حال، افزایش شدید ورود مهاجران فشار مضاعفی بر زیرساخت‌ها، بازار مسکن و خدمات عمومی وارد کرده است.
اقدامات اصلاحی IRCC برای کنترل حجم مهاجرت موقت
برای پاسخ به این چالش‌ها، اداره مهاجرت کانادا اقدامات زیر را در سال ۲۰۲۵ اجرایی کرده است:
سقف مجوزهای تحصیلی:
کاهش ۱۰ درصدی در تعداد درخواست‌های مجوز تحصیل نسبت به سال ۲۰۲۴، با سقف ۶۰۶,۲۵۰ درخواست برای سال قبل به‌عنوان مبنا.
اصلاحات در برنامه PGWP:
سخت‌گیری بیشتر در شرایط دریافت مجوز کار پس از فارغ‌التحصیلی، با تمرکز بر رشته‌های موردنیاز بازار کار مانند سلامت و فنی‌وحرفه‌ای.
محدودیت در مجوزهای کار باز:
از تاریخ ۲۱ ژانویه ۲۰۲۵، فقط همسران دانشجویان و کارگرانی که در مشاغل مورد تقاضا فعالیت دارند واجد شرایط دریافت مجوز کار باز خواهند بود.
بر اساس این سیاست‌ها، پیش‌بینی می‌شود نرخ رشد جمعیت کانادا در سال‌های ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ اندکی کاهش یافت و تا سال ۲۰۲۷ به حدود ۰.۸٪ رشد برسد، که منجر به کاهش شکاف عرضه مسکن تا حدود ۶۷۰,۰۰۰ واحد خواهد شد.
چالش‌ها و انتقادها
افزایش چشمگیر تأیید درخواست‌های مهاجرت موقت با واکنش‌های متضاد همراه بوده است:
حمایت مشروط فعالان اقتصادی و اجتماعی:
رهبران کسب‌وکارها و نهادهای خدمات مهاجرتی از سیاست مهاجرت مدیریت‌شده حمایت کرده‌اند اما خواستار شفافیت بیشتر در تغییرات سیاستی شده‌اند.
مشکلات برای دانشجویان بین‌المللی:
افزایش هزینه‌های زندگی، مقررات سخت‌تر، و شرایط زبانی پیچیده‌تر باعث نگرانی دانشجویان و احتمال کاهش جذب آنان در آینده شده است.
انتقادها از تناقض در اجرا:
برخی منتقدان، هم‌زمانی تأیید گسترده با صدور دستورهای اخراج را عامل سردرگمی و تهدیدی برای تصویر جهانی کانادا به‌عنوان کشوری مهاجرپذیر می‌دانند.
کمبود نیروی کار در بخش‌های کلیدی:
صنایعی مانند کشاورزی و گردشگری نسبت به کاهش ورود نیروی کار خارجی ابراز نگرانی کرده‌اند.
از سوی دیگر، حامیان این سیاست‌ها معتقدند که سخت‌گیری در شرایط مهاجرت، موجب عدالت و جلوگیری از سوءاستفاده می‌شود.
تعادل میان فرصت و پایداری
تأیید بیش از ۸۳۴ هزار درخواست مهاجرت موقت در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ نشان می‌دهد که کانادا همچنان یکی از مقاصد برتر جهانی برای تحصیل، اشتغال و گردشگری باقی مانده است.
اما اعمال سیاست‌های سخت‌گیرانه جدید و هدف‌گذاری برای کاهش جمعیت مهاجر موقت بیانگر تغییر رویکرد به سوی سیستم مهاجرتی کنترل‌شده و پایدار است.
همزمان با تلاش IRCC برای توازن میان رشد اقتصادی، تعهدات انسانی و نگرانی‌های عمومی، سال‌های پیش رو آزمونی برای حفظ تصویر مثبت کانادا خواهد بود.
