مؤسسه «Institut du Québec» پیشنهاد کرده است برای کاهش وابستگی به مهاجران موقت، تعداد اقامت‌های دائم در کبک به‌طور موقت به ۹۰ هزار نفر در سال افزایش یابد.
این تغییر رویکرد می‌تواند نیازهای بازار کار را بهتر پاسخ دهد، فشار بر خدمات عمومی را کاهش دهد و فرآیند ادغام مهاجران در جامعه پویای کبک را تسهیل کند.
در همین راستا، دولت کبک به‌طور رسمی سه سناریوی مختلف برای تعیین سقف پذیرش سالانه اقامت دائم ارائه کرده، اما هیچ‌یک از این سناریوها بیش از ۴۵ هزار نفر در سال را در نظر نمی‌گیرد.
در حال حاضر، حدود ۶۰۰ هزار نفر از مهاجران موقت در استان کبک حضور دارند. به همین دلیل، این پیشنهاد جسورانه می‌تواند چشم‌انداز جمعیتی و اقتصادی کبک را به‌شکل قابل‌توجهی متحول کند.
در این گزارش جامع، به بررسی جزئیات پیشنهاد مؤسسه IQ، پیامدهای آن و دلایلی می‌پردازیم که نشان می‌دهد این رویکرد می‌تواند الگویی برای مهاجرت پایدار در سراسر کانادا باشد.
چرا کبک به یک استراتژی مهاجرتی جدید نیاز دارد؟
سیستم مهاجرت کبک سال‌هاست که میان نیازهای اقتصادی و اهداف فرهنگی و اجتماعی تعادل برقرار کرده است. اما در سال‌های اخیر، افزایش قابل توجه مهاجران موقت” به‌ویژه از طریق برنامه‌های دانشجویان بین‌المللی و کمبود نیروی کار” فشار زیادی بر زیرساخت‌های استان وارد کرده است.
افزایش مهاجرت بر مسکن، بهداشت و خدمات عمومی فشار آورده و نخست‌وزیر کبک را به بازنگری در ظرفیت مهاجرتی استان واداشته است.
هشدار مؤسسه IQ درباره وابستگی بیش از حد به اقامت موقت
گزارش تازه «مؤسسه کبک» (Institut du Québec) که در ۴ جون ۲۰۲۵ منتشر شد، به صراحت هشدار می‌دهد که اتکای بیش از حد به اقامت‌های موقت می‌تواند تبعات منفی بلندمدتی برای اقتصاد استان داشته باشد.
گرچه مهاجران موقت نقش مهمی در پر کردن خلأهای فوری بازار کار ایفا می‌کنند، اما اغلب با عدم قطعیت در مورد آینده خود در کبک مواجه‌اند. این وضعیت منجر به استفاده ناکارآمد از توانایی‌ها و تخصص‌های آن‌ها و در نتیجه کاهش مشارکت مؤثرشان در اقتصاد می‌شود.
در مقابل، افرادی که اقامت دائم دارند، بیشتر در جامعه سرمایه‌گذاری می‌کنند، زبان فرانسوی را فرا می‌گیرند و در بافت فرهنگی منحصربه‌فرد کبک ادغام می‌شوند.
پیشنهاد مؤسسه IQ: افزایش موقت اقامت دائم به ۹۰ هزار نفر در سال
مهم‌ترین پیشنهاد این مؤسسه، افزایش موقت سقف مهاجرت دائمی به ۹۰ هزار نفر در سال است؛ رقمی که به‌طور ویژه برای اعطای اقامت دائم به مهاجران موقتی با مهارت بالا و فارغ‌التحصیلان بین‌المللی از مؤسسات کبک در نظر گرفته شده است.
این برنامه همچنین یک مسیر مشخص برای بازگشت تدریجی به سطح ۶۰ هزار مهاجر دائم در سال پس از تحقق اهداف ادغام اجتماعی در نظر دارد.
اهداف کلیدی این استراتژی عبارتند از:
-
کاهش تأخیر در پردازش درخواست‌های اقامت دائم
-
تسهیل در انتقال مهاجران موقت متخصص به وضعیت اقامت دائم
-
تقویت اقتصاد کبک با تشویق تعهد بلندمدت مهاجران جدید
تمرکز بر اقامت دائم می‌تواند وابستگی به نیروی کار موقت را که با مشکلات شغلی و خدماتی روبه‌رو هستند، کاهش دهد.
یافتن تعادل میان اقامت دائم و موقت
مؤسسه IQ در عین حال بر نقش حیاتی مهاجران موقت تأکید دارد. این افراد به سرعت شکاف‌های بازار کار در بخش‌هایی مانند بهداشت، فناوری و کشاورزی را پر می‌کنند.
به‌ویژه دانشجویان بین‌المللی که با فرهنگ و سیستم آموزشی کبک آشنا هستند، به‌عنوان منابع مهم برای تبدیل به مهاجر دائم محسوب می‌شوند.
اگر سقف اقامت دائم پایین بماند، کبک ناچار است بیشتر به اقامت موقت تکیه کند.
این مسأله نه‌تنها فشار مضاعفی بر خدمات عمومی و بازار مسکن وارد می‌کند، بلکه مانع از بهره‌برداری کامل از پتانسیل‌های مهاجران نیز خواهد شد.
آیا افزایش اقامت دائم راه‌حل نهایی است؟
تا جون ۲۰۲۵، استان کبک میزبان حدود ۶۰۰ هزار مهاجر موقت است؛ از دانشجویان بین‌المللی گرفته تا نیروی کار موقت و پناه‌جویان. این رقم در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته و نتیجه‌ی سیاست‌های فدرال و نیازهای اقتصادی استان است.
در مقابل، سطح مهاجرت دائم نسبتاً ثابت باقی مانده و سالانه حدود ۶۰ هزار نفر را شامل می‌شود. در چنین شرایطی، پیشنهاد مؤسسه کبک (Institut du Québec) برای افزایش موقت مهاجرت دائم به ۹۰ هزار نفر در سال، گامی جسورانه اما حساب‌شده به شمار می‌رود.
افزایش مهاجرت دائم برای بهبود یکپارچگی اجتماعی و اقتصادی
پیشنهاد IQ بر این تمرکز دارد که اولویت با نیروی کار ماهر و دانشجویان بین‌المللی باشد که هم‌اکنون در کبک زندگی و کار می‌کنند. این گروه‌ها پیشاپیش در اقتصاد استان نقش دارند و افزایش اقامت دائم برای آن‌ها، روند ادغام اجتماعی را سرعت می‌بخشد.
به این ترتیب، نه تنها از جمعیت مهاجران موقت کم می‌شود، بلکه نیازهای بازار کار نیز به‌صورت پایدار و مؤثر تأمین می‌گردد.
سیاست‌های مهاجرتی کبک اغلب الگویی برای سایر استان‌های کانادا بوده‌اند. اگر کبک موفق شود با تمرکز بر اقامت دائم، از فشار جمعیت موقت بکاهد، این مدل می‌تواند در استان‌هایی چون انتاریو و بریتیش کلمبیا نیز مورد توجه قرار گیرد.
استان‌هایی که با چالش‌هایی مشابه از جمله بحران مسکن و خدمات عمومی مواجه‌اند.
رویکرد پیشنهادی کبک می‌تواند آغازگر اصلاحات ملی در سیاست مهاجرتی کانادا باشد و مهاجرت را از جنبه‌های اقتصادی و اجتماعی به‌طور متوازن مدیریت کند.
پیشنهاد مؤسسه کبک، آینده‌ای متفاوت برای مهاجرت در استان ترسیم می‌کند. با افزایش موقت مهاجرت دائم به ۹۰ هزار نفر در سال، می‌توان همزمان با کاهش وابستگی به مهاجران موقت، اقتصاد را تقویت و انسجام اجتماعی را ارتقا داد.
تأکید بر نیروی ماهر و دانشجویان بین‌المللی تضمین می‌کند که کبک همزمان با رفع نیازهای فوری بازار کار، استعدادهای موجود را حفظ و تقویت می‌کند.
البته موفقیت این استراتژی منوط به برنامه‌ریزی دقیق، اجرای کارآمد و پذیرش عمومی است. تنها در این صورت است که کبک می‌تواند به الگوی مهاجرتی جدید و پایدار در سطح ملی تبدیل شود.
استان کبک در آستانه‌ی یک تصمیم تاریخی قرار دارد.
اجرای درست افزایش مهاجرت دائم می‌تواند بحران نیروی کار را حل کرده، فشار بر خدمات عمومی را کاهش دهد و به ایجاد جامعه‌ای فراگیرتر کمک کند.
