ایران و آمریکا پس از چند سال تنش، نخستین دور از گفت‌وگوهای هسته‌ای را در عمان برگزار کردند. این مذاکرات، بالاترین سطح تماس بین دو کشور از سال ۲۰۱۸ تاکنون بوده است.
هر دو کشور این دیدار را “سازنده” توصیف کردند. قرار است هفته آینده دور دوم مذاکرات نیز انجام شود.
آغاز مسیری تازه پس از خروج ترامپ از برجام
در سال ۲۰۱۸، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، از توافق هسته‌ای برجام خارج شد. او وعده داده بود توافق بهتری جایگزین کند. اما حالا گفت‌وگوهای تازه‌ای در جریان است تا امکان رسیدن به توافق جدید بررسی شود.
نشست عمان حدود دو ساعت و نیم طول کشید. این جلسه در فضایی محترمانه و آرام برگزار شد و زمینه را برای ادامه مذاکرات فراهم کرد.
گفت‌وگوها چگونه انجام شد؟
مذاکرات به صورت غیرمستقیم و با میانجی‌گری عمان انجام شد. هیأت‌ها در اتاق‌های جداگانه بودند و پیام‌ها از طریق وزیر خارجه عمان رد و بدل شد.
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، گفت:
“مذاکرات در فضایی بسیار آرام و محترمانه برگزار شد. هیچ زبان نامناسبی استفاده نشد.”
او تأکید کرد که تماس مستقیم بین دو طرف بسیار محدود بود و حتی عکسی از آن منتشر نشد.
موضع آمریکا و اهداف مذاکرات
استیو ویتکوف، نماینده ویژه آمریکا، گفته که مأموریت دارد اختلافات را از راه دیپلماسی حل کند. کاخ سفید نیز مذاکرات را “بسیار مثبت” توصیف کرد.
ایران به‌دنبال یک توافق عادلانه است. در مقابل، آمریکا می‌خواهد از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای جلوگیری کند.
مسائل اصلی در مذاکرات چیست؟
مهم‌ترین موضوع، نوع توافقی است که دو طرف حاضر به پذیرش آن هستند. ترامپ پیش‌تر از طریق امارات، نامه‌ای برای رهبر ایران فرستاد. در این نامه، او خواهان توافقی برای جلوگیری از تنش نظامی شد.
در همین حال، نخست‌وزیر اسرائیل خواستار مدل لیبی برای ایران شد. اما ایران چنین درخواستی را کاملاً غیرقابل‌قبول می‌داند.
افزایش تنش هم‌زمان با مذاکرات
هم‌زمان با برگزاری مذاکرات، آمریکا نیروهای نظامی بیشتری به منطقه اعزام کرده است. همچنین تحریم‌های جدیدی نیز وضع شده‌اند.
ایران هم در واکنش، سطح غنی‌سازی اورانیوم را افزایش داد و به ۶۰ درصد رساند. این مقدار، بسیار نزدیک به سطح موردنیاز برای ساخت سلاح هسته‌ای است.
با این حال، ایران بارها اعلام کرده که برنامه هسته‌ای‌اش کاملاً صلح‌آمیز است.
